Vera u slobodu ne bledi

Galeriju fotografija ovog članka možete pogledati OVDE.

Savez vojvođanskih Mađara je vojvođansku centralnu svečanost povodom obeležavanja 15. marta održao na sceni Jadran u Subotici u petak uveče, uz učešće republičkih, pokrajinskih i lokalnih funkcionera Saveza vojvođanskih Mađara, predstavnika Nacionalnog saveta mađarske nacionalne manjine, javnih ličnosti i rukovodilaca institucija vojvođanskih Mađara, kao i članova porodica onih koji su nastupili na ovom svečanom programu. Jožef Mađar, ambasador Mađarske u Beogradu, Ester Čalokezi, generalni konzul Generalnog konzulata Mađarske u Subotici, kao i Arpad Fremond, predsednik Nacionalnog saveta mađarske nacionalne manjine, bili su pozdravljeni među istaknutim gostima na ovoj manifestaciji povodom 176. godišnjice revolucije i borbe za slobodu 1848–49. godine. Svečane govore održali su dr Marton Pal Nobilis, državni sekretar ministarstva poljoprivrede Mađarske i dr Balint Pastor, predsednik SVM-a. Predstavu za ovu priliku pod nazivom "Sad je vreme!" koreografisali su i režirali Tamara Brezovski i Roland Brezovski, dok je dramaturškinja bila Rozalia Brešćanski Boroš. Tokom programa nastupili su plesni ansambli udruženja "Talentum" i bend "Duhaj", uz saradnju Gabora Juhasa i Hajverta Zalana.

Marton Pal Nobilis je u svom govoru istakao da su revolucija i borba za slobodu 1848-49. godine, kao i promene i gubici, pogodili skoro svaku mađarsku porodicu. Podsećajući na događaje od pre 176 godina i njihove vojvođanske aspekte, on je u vezi sa aktuelnim ratom u Ukrajini podvukao: Mađarska ostaje na strani mira i ne podleže nikakvim pritiscima. U svom govoru, Marton Pal Nobilis se osvrnuo i na izazove tipične za Evropsku uniju, kao i na temu izbora za Evropski parlament, koji će biti održan početkom juna.

U Evropskoj uniji su sve glasniji oni koji se zalažu za stvaranje svojevrsnih sjedinjenih evropskih država, ali Mađarska ne može da prihvati ovaj pravac, odnosno ne može da prihvati da joj se diktira iz jednog imperijalističkog centra, Brisela, rekao je Marton Pal Nobilis. On je naglasio da Mađarska ne može dozvoliti da se njen suverenitet i nacionalne vrednosti žrtvuju u sistemu u kojem jedan centar preuzima kontrolu nad nacionalnim državama.

DOKAZ JEDINSTVA NACIJE

„Na praznik revolucije i borbe za slobodu 1848-49. godine, možemo ponovo da potvrdimo svoj zavet da se nikada nećemo odreći svog suvereniteta i prava na samoopredeljenje.”, naglasio je Marton Pal Nobilis.

– Evo prilike da se zauzmemo za slobodu nacionalnih država. U junu će biti izbori za Evropski parlament. Ovo će biti prilika da damo glas vrednostima koje ujedinjuju nas Mađare. Fides je već uspostavio nacionalnu listu i na prethodnim izborima za Evropski parlament, čime je stvorena prilika da mađarske zajednice van matice imaju svoje predstavnike. Ovako je poslanik vojvođanskih Mađara, koji je ne samo ušao u Evropski parlament, već je tu i odlično odradio posao, bio na istaknutoj poziciji na prethodnim listama. Sastavljanje nacionalne liste je jasna poruka da se naša politička zajednica uvek borila i da će se boriti da se mađarski interesi svuda još više ostvare. Činjenica da se na listi Fides-KDNP-a za EP nalaze mađarski parlamentarni kandidati van matice, opipljiv je dokaz da sa dvotrećinskom većinom vladajuća snaga u matičnoj zemlji ozbiljno misli na jedinstvo mađarske nacije. (...) Promocija ideje jedinstvene mađarske nacije ne pojavljuje se samo na nivou reči. Proširujući mađarsko državljanstvo na Mađare van matice, vlada Mađarske je prihvatila i mađarski narod država naslednica u smislu javnog prava. Srećni smo što su mnogi ljudi u Vojvodini postali državljani Mađarske i verujemo da će što više njih glasati na izborima za Evropski parlament, rekao je u svom govoru Marton Pal Nobilis.

Državni sekretar je dodao da se vlada Mađarske odlučno bori za što skorije pristupanje Srbije Evropskoj uniji. On je istakao da je SVM već dugo partner vlade Mađarske u ovom zajedničkom stavu. Gubitak Ištvana Pastora u borbi za validaciju nacionalnih interesa je nesaglediv gubitak i za vojvođanske Mađare i za nacionalnu politiku Mađarske, naglasio je on. Istovremeno je istakao da je umirujuće to što Balint Pastor, novi predsednik SVM-a, namerava da nastavi očevu zaostavštinu, pri kojoj uvek može da računa na vladu Mađarske.

SLOGA I JEDINSTVO

U uvodu svog govora, Balint Pastor se zahvalio Martonu Palu Nobilisu na daljoj podršci vlade Mađarske vojvođanskim Mađarima, a potom je podvukao da i matica može da računa na podršku vojvođanskih Mađara, ne samo u pogledu predstojećih izbora za Evropski parlament, ali i pri drugim prilikama.

Balint Pastor je dalje govorio o prošlosti, a u kontekstu ovoga o sadašnjosti i budućnosti, kao i o večnim vrednostima i ciljevima, koji se nikada ne menjaju.

„Država, domovina – ima mnogo država, ali je samo jedna domovina, moramo stvarati i čuvati ovu domovinu. Dom je tamo gde idemo kući, a domovina je tamo gde smo kod kuće. Zato svi moramo da učinimo sve da se u našem hiljadugodišnjem zavičaju osećamo kao kod kuće, jer, kako je rekao Petefi, domovina je tamo samo gde ima zakona. Moramo ostvariti svoja prava i moramo ih i koristiti”, rekao je Balint Pastor.

U vezi sa istorijskim događajima, istakao je, da su Mađari 15. marta 1848. godine postali nacija u modernom smislu, ali se dogodilo mnogo više od toga: stvorena je parlamentarna Mađarska, razbijen feudalizam i evropskim narodima date vrednosti koje se i dalje vode među najvećim civilizacijskim dostignućima. Prema njegovim rečima, Mađari 1848. godini duguju očuvanje svog nacionalnog identiteta, ali i veru u slobodu i samopoštovanje, kao i primer da ugnjetavanje ne treba tolerisati, a da za cilj se vredi i mora se boriti. Mađari 1848. godini duguju primer da sloga daje rezultate, a jedinstvo snagu, istakao je on, podsećajući u tom kontekstu, da je slavna revolucija bila stavljanje nesuglasica u drugi plan zarad nacije. Vođe slobodarske borbe nisu sedeli u sobama davajući optužbe, i nisu govorili i pisali o onome što nije dobro, samo zato što su bili plemići ili učeni – danas bih ih nazvao intelektualcima –, već su se ujedinili i služili cilju nacije, naveo je predsednik SVM-a. On je dodao, da „nisu analizirali i nagađali, nisu pametovali, već su se upregli i vukli zapregu nacije da bismo skinuli jaram.”

– I mi smo se u poslednja četiri i po meseca držali zajedno i kako bi moj otac rekao, išli smo i radili. Zahvaljujem se svima onima, koji su tako učinili, i zahvaljujem vojvođanskim Mađarima što su očuvali našu političku nezavisnost i postigli izborni rezultat koji je povećao broj naših mandata, a kroz koji zajednica vojvođanskih Mađara, u vidu SVM-a, ostaje uvaženi deo domaće političke scene u Srbiji i ubuduće, preneo je svoje misli Balint Pastor.

Govoreći o aktuelnim savezima, on je podvukao, da u Mađarskoj žele da održe savez sa partijskim savezom Fides-KDNP, dok u Srbiji žele da održe savez sa Srpskom naprednom strankom, jer su savezi neophodni za rezultate. Što se tiče ciljeva, naglasio je: ciljevi su danas isti kao i Petefijevi, ili Košutovi, ili Deakovi, jer je domovina tamo samo gde ima zakona. „Domovina se mora čuvati i za naša prava se mora boriti, u oblastima obrazovanja, kulture, upotrebe jezika i javnog informisanja, a zahvaljujemo se Nacionalnom savetu mađarske nacionalne manjine što je partner SVM-u u oblastima od suštinskog značaja za očuvanje identiteta, rekao je Balint Pastor.

Govoreći o učestvovanju na izborima u bliskoj budućnosti, predsednik SVM-a je podsetio prisutne da je, u odnosu na izbore za Evropski parlament, zadatak da se, kao nekada, Fides-KDNP partijskom savezu obezbedi 99 odsto podrške birača vojvođanskih Mađara.

– S druge strane, naš zadatak je i da pošaljemo poslanika u Evropski parlament, kako bi ne samo građani Mađarske predstavljali normalnost, već i jedan srpsko-mađarski dvojni državljanin dokazao, da postoji kutak Evrope u kome se od evropskih vrednosti još nisu odrekli. Pored toga, očekuju nas izbori i na lokalnom nivou, zadatak je da sačuvamo i proširimo glavne mostobrane, kako bismo obezbedili da vojvođanski Mađari imaju adekvatnu zastupljenost na lokalnom nivou, objasnio je Balint Pastor.

Predsednik stranke je u nastavku govorio o zaslugama Ištvana Pastora. Prethodni predsednik SVM je nepokolebljivo služio svojoj zajednici, svojim upornim radom, stručnošću i diplomatskim umećem su veliki projekti SVM-a, koji su razvijali celu Vojvodinu, a istovremeno prelazili državne granice, postali uspešni. On je istakao, da je on ne samo inicirao, već i realizovao saradnju mađarskih partija. Čuvaćemo i održavati saradnju sa Demokratskom strankom vojvođanskih Mađara, Strankom mađarskog jedinstva i SVM-a, naglasio je on. Dodao je, da je upravo Ištvan Pastor pronašao zajednički jezik sa Srbima i stvorio najefikasnije sredstvo za podršku prosperitetu otadžbine.

Balint Pastor je svoje misli zaključio sa citatom Ištvana S. Nađa i Matea Petera: „...Sad si živ, sada pazi šta činiš, jer će ti se i najmanja greška u glavu obiti.”