Dan sećanja na čežnju za slobodom

U organizaciji Saveza vojvođanskih Mađara, polaganjem venaca na spomenik „Ptica slobode” na Paliću, u Velikom parku, odata je pošta borbi za slobodu i revoluciji iz 1956. godine, kao i sećanju na njene heroje. Na centralnoj komemoraciji održanoj povodom 67. godišnjice izbijanja borbe za slobodu i revolucije, Palma Noa Vajda je odrecitovala pesmu Đerđa Faludija: „1956, te csillag”. Već 17 godina mađarska zajednica u Vojvodini može da položi cveće na spomen-kamen podignut u znak sećanja na čoveka koji se borio za slobodu, čime je Veliki park u Paliću postao jedno od centralnih mesta komemoracija u Vojvodini.

Cveće su položili, ispred vlade Mađarske, Jožef Mađar, ambasador u Beogradu i Ester Čalokezi, generalni konzul u Subotici. U ime SVM-a, vence su položili potpredsednik dr Balint Pastor i Balint Juhas, predsednik izvršnog odbora. Cveće u ime Nacionalnog saveta mađarske nacionalne manjine položili su predsednik Arpad Fremond, potpredsednica Žofija Rigo Pal, kao i Ištvan Šarkezi, predsednik izvršnog odbora. Zamenik gradonačelnika Imre Kern i predsednik Daniel Đivanović su odali počast u spomen heroja revolucije u ime grada Subotice i gradske organizacije SVM-a.

Cveće na komemoraciji položile su, između ostalih, delegacije lokalnih samouprava Kanjiže, Bačke Topole, Sente, Bečeja, Malog Iđoša, Kikinde, Ade, Novog Kneževca i Palića, kao i mesne organizacije SVM-a.

Vence na Paliću položili su i Forum mladih, Forum žena i Forum penzionera Saveza vojvođanskih Mađara, kao i delegacija Kulturnog saveza vojvođanskih Mađara i Učiteljskog fakulteta na mađarskom nastavnom jeziku.

Revolucija 1956. godine bila je revolucija mađarskog naroda protiv staljinističke diktature i borba za slobodu protiv sovjetske okupacije, što je bio jedan od najvažnijih događaja mađarske istorije u 20. veku. Počeo je mirnim demonstracijama budimpeštanskih studenata 23. oktobra 1956. godine, a završio se gušenjem naoružanih ustanika 10. novembra. Prema odluci Nacionalnog saveta mađarske nacionalne manjine, 23. oktobar je i zvanični državni praznik vojvođanskih Mađara.

„Ptica slobode”, spomen-kamen podignut u spomen borbe za slobodu, otkriven je 2006. godine. Na ovom vajarskom delu Tibora Sarapke može se pročitati sledeći natpis: „1956. godine za vreme revolucije u Mađarskoj na Paliću je bilo postavljeno prihvatilište. Neka ovaj spomenik bude znak zajedničkog sećanja.” Na teritoriju bivše Jugoslavije 1956. godine pristiglo je 19.851 izbeglica, barem onih registrovanih, ali je prema procenama u Jugoslaviju tad stiglo mnogo više izbeglica.